W dobie powszechnego dostępu do internetu i mediów społecznościowych coraz więcej dzieci i młodzieży doświadcza hejtu oraz cyberprzemocy. Obraźliwe komentarze, wyśmiewanie, wykluczanie z grupy, rozsyłanie kompromitujących zdjęć czy gróźb – to tylko niektóre formy przemocy, z jakimi uczniowie mogą się spotkać zarówno w sieci, jak i w szkolnych korytarzach. Jak rozpoznać problem i skutecznie sobie z nim radzić?
Czym jest hejt i cyberprzemoc?
Hejt to wrogie, obraźliwe lub poniżające komentarze, które mają na celu skrzywdzenie drugiej osoby. Cyberprzemoc to wszelkie działania podejmowane za pośrednictwem internetu, telefonu czy mediów społecznościowych, które mają na celu zastraszenie, ośmieszenie lub wykluczenie ofiary.
Jak rozpoznać, że ktoś doświadcza cyberprzemocy?
Objawy mogą być różne: nagła zmiana nastroju, wycofanie się z kontaktów z rówieśnikami, niechęć do chodzenia do szkoły, spadek wyników w nauce, unikanie korzystania z telefonu czy komputera, a nawet objawy somatyczne, takie jak bóle brzucha czy głowy. Często ofiary wstydzą się mówić o problemie, dlatego ważna jest czujność rodziców i nauczycieli.
Co robić, gdy jesteś ofiarą hejtu lub cyberprzemocy?
- Nie odpowiadaj agresją na agresję. Unikaj wdawania się w kłótnie i nie rewanżuj się obraźliwymi komentarzami.
- Zachowaj dowody. Zrób zrzuty ekranu, zachowaj wiadomości, e-maile czy zdjęcia – mogą być potrzebne w rozmowie z dorosłymi lub w zgłoszeniu sprawy odpowiednim instytucjom.
- Zgłoś problem dorosłemu. Porozmawiaj z rodzicem, nauczycielem, pedagogiem szkolnym lub inną zaufaną osobą. Nie musisz radzić sobie z tym sam.
- Zablokuj sprawcę. Skorzystaj z opcji blokowania i zgłaszania użytkowników w mediach społecznościowych czy komunikatorach.
- Zgłoś sprawę administratorowi serwisu. Większość portali ma procedury zgłaszania nadużyć i hejtu.
Jak szkoła i rodzice mogą pomóc?
- Buduj atmosferę zaufania. Dzieci muszą wiedzieć, że mogą liczyć na wsparcie dorosłych i nie zostaną wyśmiane ani zlekceważone.
- Prowadź rozmowy o bezpieczeństwie w sieci. Ucz dzieci, jak chronić swoją prywatność, nie udostępniać danych osobowych i reagować na przemoc.
- Wdrażaj programy profilaktyczne. Szkoły powinny organizować warsztaty, spotkania z psychologami i kampanie edukacyjne na temat hejtu i cyberprzemocy.
- Reaguj stanowczo na każdy przypadek przemocy. Nie bagatelizuj problemu, nawet jeśli wydaje się błahy. Każda forma przemocy wymaga reakcji.
Jak budować odporność na hejt?
- Wzmacniaj poczucie własnej wartości. Pomagaj dziecku budować pewność siebie i uczyć się radzić sobie z krytyką.
- Ucz asertywności. Pokazuj, jak wyrażać swoje zdanie i bronić się przed atakami słownymi w sposób spokojny i stanowczy.
- Rozwijaj empatię. Ucz dzieci, by nie były biernymi obserwatorami przemocy i wspierały rówieśników w trudnych sytuacjach.
Podsumowanie
Hejt i cyberprzemoc to poważne problemy, z którymi nie można zostawać samemu. Najważniejsze to nie bać się prosić o pomoc, rozmawiać o swoich uczuciach i szukać wsparcia u dorosłych. Szkoła, rodzice i rówieśnicy powinni wspólnie dbać o bezpieczeństwo i dobre relacje w sieci i poza nią. Razem można skutecznie przeciwdziałać przemocy i budować przyjazne środowisko dla wszystkich uczniów.
